Uitgeverij Nobelman
  • Nieuws
  • Auteurs
    • Vertalers
  • Boeken
  • Boektrailers
  • Catalogus
  • Webshop
  • Contact | stage
    • Boekhandel en pers
    • Manuscript
    • Stageplaats
  • Nieuws
  • Auteurs
    • Vertalers
  • Boeken
  • Boektrailers
  • Catalogus
  • Webshop
  • Contact | stage
    • Boekhandel en pers
    • Manuscript
    • Stageplaats

​Uitgeverij    Nobelman 

Picture

Recensie Josef Pánek in Tijdschrift voor Slavische Literatuur

19/5/2022

0 Comments

 
Foto

​In de april/mei editie van het Tijdschrift voor Slavische Literatuur (TSL) verscheen een recensie door Kees Mercks van Josef Páneks Liefde in tijden van wereldwijde klimaatverandering. Deze 89ste editie van TSL staat voornamelijk in het teken van de oorlog in Oekraïne en bevat vele interessante artikelen. Het tijdschrift is momenteel op papier te verkrijgen. Kijk voor meer informatie op de website van TSL. De recensie leest u hieronder in zijn geheel.

Josef Pánek: Liefde in tijden van wereldwijde klimaatverandering. ​Vertaling Brecht Vergult. Uitgeverij Nobelman, Groningen 2021.


​
​Over de Tsjechische schrijver Josef Pánek las ik voor het eerst toen ik het boek in handen kreeg. Hij werd in 1966 geboren en heeft dus nog het oude Tsjechoslowakije meegemaakt. Hij studeerde er bio-informatica en trok als wetenschapper de wijde wereld in. Langere tijd werkte en woonde hij in Noorwegen (Bergen, 3 jaar) en Australië (Brisbane, 7 jaar), waar hij een gezin stichtte, dat hij echter na 5 jaar weer verliet. Deze autobiografische elementen vinden alle hun weerslag in het romanverhaal van ene Tomáš, wiens naam de lezer pas op blz. 68 verneemt. Hoewel het hier gaat om een debuutroman werd deze toch in 2019, het jaar dat hij in Tsjechië uitkwam, de prestigieuze Magnesia Litera-prijs toegekend als de beste roman die dat jaar was verschenen.
Foto

​Deze Tomáš, een genetisch bioloog, komt voor het eerst voor een wetenschappelijke conferentie in India, in de Zuid-Indiase stad Bangalore, wat voor hem een klimatologische en cultuurshock betekent. Niet eerder is hij in zo’n hete, stinkende, lawaaierige stad geweest. Zijn hoteluitzicht is een blinde muur vol duivenpoep. Hij voelt zich in dit ‘grimmige’ milieu ‘ontheemd’, erger dan waar ook. Maar het hotelpersoneel is voortreffelijk: altijd uitstekend Engels sprekend, zeer beleefd en gedienstig, ‘breed glimlachend’, ‘met stralend witte tanden’ en ‘pikzwarte gezichten’. Tegelijkertijd zijn het ook ‘hotelidioten’ en is hun glimlach niet te vertrouwen. Er is dan ook sprake van stereotypieën die af en toe een schrijnend racistisch tintje hebben, dat Tomáš zelf verklaart vanuit zijn xenofobe opvoeding toen hij nog in Praag woonde. In dit kader zijn ook de stereotypieën van vrouwen vaak schrijnend: in ‘schreeuwerig oranje sari’s’, zijn er alleen maar op uit om een man te vinden met wie ze hun land kunnen ontvluchten en zijn van jongs af aan uit pure armoede beschikbaar voor betaalde seks. Zo ontmoet hij in de slum een meisje van dertien dat hem door de ouders wordt aangeboden, maakt een foto van haar, maar ‘onteert’ haar niet hoewel hij al ‘drie maanden niet geneukt heeft’, maar geilt wel op haar. De vraag rijst dan bij hem of hijzelf niet net zo’n smeerlap als een groepje Duitse hotelgasten die vol vuur aan de ontbijttafel vertellen hoe ze een dertienjarig meisje de facto in een bordeel hebben ‘onteerd’.

Maar hij ontmoet ook een volwassen Indiase schone op wie hij straalverliefd wordt en van wie hij alles even prachtig vindt: de huidskleur, gelaatstrekken, lichaamsvormen. Zij is ook een congresgangster en met haar zal hij wel het bed delen, waarin ze niet alleen elkaars lichamen ontdekken, maar elkaar ook hun totaal verschillende levensverhalen vertellen. Met name Tomáš’ gruwelijke relaas over een verblijf op IJsland, waar hij zonder voldoende geld en uitrusting rondlift en in de bittere kou en onherbergzame natuur honger en dorst lijdt. Dit verhaal staat diametraal tegenover zijn hitte-ervaring in India en langzamerhand wordt nu ook de titel van de roman duidelijker: het gat niet om globale klimaatveranderingen, zoals bij die andere Tsjechische schrijver Marek Šindelka, maar om andere klimatologische omstandigheden in de wereld. Het grappige is dat desondanks zowel in India als op IJsland de bevolking uitermate vriendelijk en behulpzaam is.

De vorm die Pánek gebruikt om zijn verhaal te vertellen is interessant: hij gebruikt niet de ik-vorm, maar de jij-vorm, die veel minder gewoon is (maar wel bekend van de nouveau roman). Alleen in de persoonlijke ontboezemingen van hun levensverhalen duikt de ik weer op. De jij-vorm werkt vervreemdend: de ik gaat erachter schuil, het zijn als het ware niet zijn woorden die je leest. Anderzijds heeft deze vorm een bevrijdende werking: de jij durft misschien wel meer intimiteiten los te laten dan de ik. Tegelijkertijd wekt die jij-vorm de suggestie dat wat er ook maar gezegd wordt, zich alleen in het hoofd van de ik afspeelt, als een soort lange innerlijke monoloog, waarbinnen ook weer de dialoogvorm, zelfbevraging en ik-vorm mogelijk zijn. De roman leest eveneens als een lange klaagzang over verloren of verworden waarden, waarbij stereotypieën als mantra’s worden herhaald en de jij (of de ik) zich beklaagt over zijn ongelukkige lot.
 
Kees Mercks
meer informatie over het boek
0 Comments



Leave a Reply.

    Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief

    * indicates required
    Afbeelding
    Sjees en Paella, Vicente Blasco Ibáñez € 24,95
    Afbeelding
    Kostganger, Eljakim van de Sande, hardcover met stofomslag, 112 pagina’s, € 24,95.
    Afbeelding
    Fearplay, Tova Gerge € 24,95
    Afbeelding
    Hongerge Wolf - Hongerige Wolf - Klaas Swaak € 24,95
    Afbeelding
    Trauma-Sensitieve Samenleving € 24,95
    Afbeelding
    Afbeelding
    de Stadsbank is de zesde roman van Klaas Swaak, die daarnaast over zijn bestuurlijke ervaringen schreef. ISBN 9789083420110 | de Stadsbank | Klaas Swaak | softcover | 136 pagina's | € 21,95
    Afbeelding
    ISBN 9789083420103 | De tranen van de stad | Leo Pauw | softcover met flappen | 240 pagina's | € 24,95
    Afbeelding
    Een Dag als Geen Ander | Day out of Days € 29,95
    Afbeelding
    De wijsheid der dieren, Sjamaan Schedeldrager Searching Deer (Jan Prins) € 24,95
    Afbeelding
    Ik, Piccardt! is een historische roman in briefvorm over Henric Piccardt (1636-1712) Hard cover € 29,95
    Afbeelding
    Cinemascope & Een heel nieuw leven (samen voor een speciale prijs) Cinemascope en Een heel nieuw leven van Gerrit Brand - samen… € 39,95
    Afbeelding
    De lokroep van Elysium, Ilmar Taska Twee jaar geleden verscheen de succesvolle roman Pobeda 46… € 24,95
    Afbeelding
    The Body Buddy Kookboek: Verantwoord afvallen € 34,95
    Afbeelding
    Vergeten, Rein Scholte (fotografie), met teksten van Maja Muller Kobold en Ina Habers. Hardcover | 136 pagina’s, fotoboek | ISBN 9789491737879 | € 24,95.
    Foto
    JE MAAKT SOMS GOLVEN, ARNAUD DUDEK, ISBN 9789491737749, GEBONDEN, 172 PAGINA’S. € 21,95
    Foto
    Harmen, Henk van Holland, 304 pagina's, ISBN 9789491737688, € 22,95.
    Die Vanbinnen, Sam Shepard, ISBN 9789491737572, 192 pagina's, €22,95
    Foto
    Lotgevallen (Sorte), door Nara Vidal. Vertaald uit het Portugees door Gerrit Brand Hardcover met stofomslag, ISBN 9789491737640, oktober 2020, 120 pagina's € 19,95
    Picture
    Populisme als Schaamlap, Hans Broekhuis. Uitgeverij Nobelman, 2019. ISBN 9789491737497. 160 pag. € 16,95
    Picture
    ''Een huis vol vragen ''Rob van Dorssen ISBN 9789491737422 NUR 305 182 pagina’s, softcover € 19,95
    Picture
    De Amerikaan Hardcover met stofomslag. 236 pagina’s. ISBN 9789491737480. Uitgeverij Nobelman. € 21,95.
    Picture
    De eeuwige geest van de Langeleegte, Deel 2, De verbinding € 34,95
    Picture
    Mijn eiland in de Nijl, Josee Selbach, met foto’s. € 19,95
    Picture
    Picture

    Archives

    Januari 2025
    December 2024
    November 2024
    Oktober 2024
    September 2024
    Juli 2024
    Juni 2024
    Maart 2024
    Oktober 2023
    Mei 2023
    Maart 2023
    Januari 2023
    November 2022
    Oktober 2022
    September 2022
    Juni 2022
    Mei 2022
    April 2022
    Maart 2022
    Februari 2022
    Januari 2022
    Oktober 2021
    Mei 2021
    April 2021
    Maart 2021
    Januari 2021
    December 2020
    November 2020
    September 2020
    Juni 2020
    Mei 2020
    April 2020
    Maart 2020
    Februari 2020
    Januari 2020
    November 2019
    Oktober 2019
    September 2019
    Juli 2019
    Juni 2019
    Mei 2019
    April 2019
    Maart 2019
    Februari 2019
    Januari 2019
    December 2018
    November 2018
    Oktober 2018
    September 2018
    Juli 2018
    Juni 2018
    Mei 2018
    Maart 2018
    Februari 2018
    Januari 2018
    November 2017
    September 2017
    Mei 2017
    Februari 2017
    November 2016
    September 2016
    Mei 2016
    April 2016
    Maart 2016
    Februari 2016
    Januari 2016
    December 2015
    Oktober 2015
    September 2015

    Picture
    L.J.K. Setright e.boek
    Picture

    Categories

    Alles
    American Schrijver
    Bespier Van De Eerste Persoon
    Boek
    First Person
    Literaire Nederland
    Literatuure
    Nederlands Vertalen
    Postuum
    Sam Shepard

    RSS-feed

    Picture
    Picture


​Uitgeverij Nobelman Officiële Website
Copyright © Nobelman.nl 2011-2024,
​All rights reserved. 
Website is NOT responsible for any external link on the website
Powered by: Uitgeverij Nobelman
Distributie / Contact us 

​Links
www.brand-communications.nl
www.granturismomagazine.nl
www.kunstkrant.nl
www.nobelman.nl
www.aviazine.nl
www.stadmagazine.nl
​www.aopamagazine.nl

Contact
Uitgeverij Nobelman
Hoofdvestiging:
Emdenweg 3
9723 TA Groningen

e-mail : [email protected]
tel:   06 50831893 ​