Terwijl Europa uiteen dreigt te vallen door de vluchtelingencrisis, zit ik in Amsterdam op een terras met de Tsjechische schrijver Jaroslav Rudis (1972). Hij vertelt me dat in zijn deel van de EU al veel langer een veenbrand woedt, die zich niet alleen tegen vreemdelingen richt, maar zo ongeveer tegen alles wat progressief is. Rudis, schrijver van strips, romans, verhalen en toneelstukken, en muzikant van de Kafka-band (nieuwste cd Das Schloss), schreef er twee romans over: Het einde van de punk in Helsinki en Het volk boven. Ze handelen over de verliezers van de Val van de Muur: jonge mensen die er na 1989 niet in zijn geslaagd zich aan te passen aan de nieuwe maatschappij en hun woede nu botvieren op hun omgeving. In Het volk boven neigen de personages er zelfs toe om iedereen die anders is – lhbt’ers, immigranten, activisten, buitenlanders, Oekraïners, daklozen, punkers, junkies – in elkaar te rammen.