Op zoek naar controle

 Recensie: Coen Peppelenbos  | TZUM

Een van de meest intrigerende boeken van dit jaar is De jongen van Tova Gerge. Of de jongen uit de titel daadwerkelijk een jongen is, wordt door de naamloze ik-verteller van dit boek voor een groot deel in het midden gelaten, want hij heeft het steeds over de jongen en hij verwijst met ‘hij’ en ‘hem’ naar de persoon die hij op een gegeven ogenblik ontdekt in de collegebanken voor hem.

Want hij zag er eerst anders uit. Voor de kerstvakantie had hij lang haar en droeg hij make-up en rokken. Nu ziet hij eruit als iets nieuws.

De verteller begint een relatie met de jongen, die al een relatie heeft met een andere vrouw, en van het begin af aan probeert hij macht uit te oefenen over het leven en het lijf van de jongen. De jongen zit in de onderdanige positie en laat zich slaan en afranselen, maar keert wel steeds terug bij de hoofdpersoon.

Over de ik-verteller kom je als lezer maar weinig te weten. Hij bestudeert films en heeft een bijbaantje aan de balie van een hotel omdat hij financieel onafhankelijk wil zijn. Hij is uiterst keurig in zijn eigen appartement en kookt altijd zelf met de beste producten. Zijn jeugd was problematischer; op dertienjarige leeftijd trekt hij bij zijn vriend John en diens moeder. Met John experimenteert hij op seksueel gebied en de vriendschap met John is altijd hecht gebleven. John is inmiddels getrouwd en krijgt een kind en het liefst zou hij dat leven kopiëren.

Tova Gerge brengt de lezer in verwarring met de constante genderverschuiving. Ook als er sprake is van seks met de jongen wordt er niet specifiek gerefereerd aan mannelijke of vrouwelijke geslachtskenmerken. Slechts een keer wordt het woord ‘venusheuvel’ gebruikt. Dat maakt je nieuwsgierig naar de beweegredenen van de verteller en het interessante van deze roman is dat de schrijfster die niet op een presenteerblaadje geeft. Om het nog wat verwarrender te maken heeft de verteller ook nog regelmatig seksueel contact met een vrouwelijke collega van het hotel. Wat fascineert hem daarom zo in de jongen met wie hij ook nog een kind wil? Is het alleen de wil om macht uit te oefenen over een ander of eerder om controle te krijgen over zijn eigen leven?

Naarmate het boek vordert, blijkt de jongen ook minder onderdanig dan hij eerst leek te zijn. Hij rekt de grenzen van zijn incasseringsvermogen op, maar bepaalt wel tot hoe ver de grenzen gaan. Zo verschuiven de verhoudingen. De jongen zorgt voor een verontrustende leeservaring.

Tova Gerge – De jongen. Vertaald door Eline Jongsma. Nobelman, Groningen. 260 blz. € 22,95