Dat ons leven er op kosmische schaal niet toe doet, wil niet zeggen dat ons leven er voor óns niet toe doet.

Verschenen in de Boekenkrant april 2023.

Tekst Aede de Jong
 
Cinemascope is alweer de zesde roman van Gerrit Brand. De roman is een vervolg op Een heel nieuw leven uit 2011. Ik ging met Brand in gesprek over Cinemascope, film, zijn inspiratiebronnen, zijn schrijfproces en zijn vertaalwerk.

W.F. Hermans zei ooit dat een schrijver altijd hetzelfde boek schrijft. Geldt dat ook voor jou?
‘Tolvlucht, mijn eerste roman, is heel anders dan mijn andere boeken. Noem het maar een idiosyncratisch boek. Ik behandel in die andere boeken in zekere zin wel steeds hetzelfde thema, maar de uitwerking verschilt. Tolvlucht omvat de memoires van een piloot. Ik schreef dat boek toen ik zelf vlieglessen had. Ook was ik in die tijd geïnteresseerd in de Eerste Wereldoorlog. Ik heb wel zo’n twee meter boeken daarover gelezen en daarna de fictieve memoires van een piloot uit de Eerste Wereldoorlog geschreven. Die piloot heeft in feite meegemaakt wat ik tijdens al die research tegenkwam.’

Dat viel me bij Cinemascope ook op. Twee jaar geleden – toen je met Cinemascope bezig was – hadden we het over De antwoorden op de grote vragen van Stephen Hawking en over The Genius and the Goddess van Aldous Huxley. Die invloeden zijn duidelijk doorgesijpeld in Cinemascope. Ga je altijd zo te werk?
‘Als ik iets lees, kom ik van het ene op het andere, dus je leest iets, of je kijkt een film en daardoor kom je weer bij iets anders terecht. De wegen van Valentina is bijvoorbeeld mijn Antonioni-boek. Het is geïnspireerd op een kort verhaal van deze Italiaanse filmmaker, die vooral in de jaren zestig en zeventig opzien baarde met zijn ‘literaire’ films. Ik wilde in die tijd een boek als een Antonioni-film schrijven. Niet al te veel plot en niet in de hoofden van de mensen treden, geen voice-over. Hoe de personages zich voelen, moet je concluderen uit wat ze doen en zeggen. Met die insteek heb ik dat boek geschreven. De wegen van Valentina is in feite ook een roadmovie. De protagonisten reizen door Frankrijk, Spanje en Portugal, wat ik vroeger zelf ook vaak deed. Cinemascope speelt zich af aan de Côte d’Azur.’
Cinemascope is als het ware het vervolg op Een heel nieuw leven. Kun je die boeken wel los van elkaar lezen?
‘Jazeker. Nadat Een heel nieuw leven was verschenen, begon een vriend van me, die connecties had in de filmwereld, te roepen dat het boek verfilmd moest worden. Goed idee, nietwaar. Verschillende filmmakers (van landelijke naam en faam) zijn erin gedoken, maar zoals dat gaat in de filmwereld waren er allerlei obstakels, vooral financiële. Er was steeds wel wat. Drie jaar geleden was ik aan de Côte d’Azur en daar heb je van die mooie villa’s met zwembaden. Ik stelde me voor dat een filmproducent een bevriende regisseur optrommelde en zei: Kom, we gaan dat boek verfilmen; jij gaat in mijn villa aan het scenario werken en ik 

Lees hier verder